"MΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ και ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΣΤΗ ΕΛΛΑΔΑ. ΘΕΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΓΝΟΕΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ" (του Α. Αργυρού, δικηγόρου)

Καθημερινά η  κοινωνία μας  καλείται να σηκώσει ασήκωτα βάρη και να αντιμετωπίσει τις αλυσιδωτές επιπτώσεις της δημοσιονομικής κρίσης, γι αυτό χρειάζεται μια αποτελεσματική και γρήγορη  δικαιοσύνη.

Κατά κανόνα η ελληνική δικαιοσύνη στέκει πολύ ψηλά, στη δική μου συνείδηση οι όποιες εξαιρέσεις καταγγέλλονται επιβεβαιώνουν τον κανόνα.  Όμως όταν μιλάμε για απονομή δικαιοσύνης, πρέπει  μιλάμε για ΕΠΙΚΑΙΡΗ απονομή δικαιοσύνης. Η καθυστερημένη διάγνωση της υποθέσεως δεν είναι για απονομή δικαιοσύνης. Είναι είναι αρνησιδικία, προσβολή του συνταγματικού δικαιώματος έννομης προστασίας. Γιατί η απόφαση που εκδίδεται μετά την πάροδο πολύ μεγάλου ή απλώς μεγάλου χρονικού διαστήματος δεν τέμνει τις περισσότερες φορές τη διαφορά. Διότι η διαφορά δεν υπάρχει πια, είτε διότι δεν υπάρχουν οι άνθρωποι, είτε διότι έχουν αλλάξει οι  τελείως  οι συνθήκες και εν πάση περιπτώσει, διότι ο χρόνος έχει δώσει πια τις δικές του λύσεις. Έτσι μια τέτοια απόφαση μοιάζει πιο πολύ με μια γνωμοδότηση, μια οδηγία στο ως προς το ποια είναι ή ερμηνεία της διατάξεως, ποια είναι η ορθή λύση .Αυτό αποτελεί εθνική ντροπή για την οποία υπάρχουν υπεύθυνοι και είναι πρώτα απ’ όλα η Πολιτεία που παράγει νόμους «κουρελόχαρτα» και βασανίζει τον πολίτη Η Ελλάδα είναι, ίσως, η χώρα με τους περισσότερους νόμους και ρυθμίσεις στο κόσμο. Τα τελευταία 30 χρόνια, έχουμε ψηφίσει 4.000 νόμους και έχουν εκδοθεί 110.000 υπουργικές αποφάσεις. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε ένα πολυδαίδαλο νομικό σύστημα που τελικά κανένας δεν γνωρίζει τη ισχύ του. Έτσι ευδοκιμεί η διαφθορά Είναι ακόμη σοβαρά συντεχνιακά συμφέροντα που επιτείνει η κρίση και κακοδιοίκηση. Αυτά τα φαινόμενα πρέπει να συντριβούν

Η κατάσταση της καθυστέρησης απονομής της Δικαιοσύνης είναι δυστυχώς  αντικειμενικά απαράδεκτη ,παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της πλειοψηφίας των λειτουργών της και την αδυναμίας ή της ανικανότητας ακόμη και της αδιαφορίας της Πολιτείας να θρασεύσει τις χρόνιες παθογένειες της .Η  Πολιτεία βασανίζει τους πολίτες με το υπάρχον σύστημα απονομής της δικαιοσύνης και καμιά φορά τους εμπαίζει..     

Τα προβλήματα  με τη λειτουργία  της Δικαιοσύνης στην πατρίδα μας  και τη σύνδεσή της με την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα έχει αναφερθεί πολλές φορές , κυρίως όμως σε σχέση με την ταχύτητα απονομής και τους ρυθμούς λειτουργίας της και όχι με την ποιότητα της.

Από το 1997 μέχρι σήμερα η Ελλάδα μετράει πάνω από 400 καταδίκες για υπερβολικές καθυστερήσεις, ενώ μεταξύ των 47 χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης η Ελλάδα βρίσκεται στις πέντε πρώτες θέσεις όσον αφορά τους αργούς ρυθμούς απονομής δικαιοσύνης.

Λύση είναι ανεύρεση άλλων δρόμων επίλυσης των διαφορών όπως της διαμεσολάβησης που  είναι ένας θεσμός νέος στην Ελλάδα, όπου όμως  δεν έχει ακόμη λειτουργήσει οργανωμένα, ωστόσο στο εξωτερικό είναι αρκετά διαδεδομένος, ως τρόπος εναλλακτικής επίλυσης διαφορών (alternative dispute resolution), είτε αυτοτελώς, είτε ως προστάδιο της διαιτησίας, στην προσπάθεια επίλυσης της διαφοράς Τέτοια δυνατότητα μπορεί να προβλεφθεί ακόμη και σε συμβάσεις προτού προκύψει η διαφορά, είτε εκ των υστέρων με προσφυγή  σε επιμελητήρια ή άλλους φορείς , προκειμένου να συστηθούν στα μέρη διαμεσολαβητές ή φορείς, οι οποίοι θα μπορούσαν να παραπέμψουν σε πρόσωπα συνεργαζόμενα με αυτούς. Στο πλαίσιο αυτό, με την κοινοτική οδηγία 2008/52/ΕΚ, εισήχθη στην ελληνική έννομη τάξη η διαμεσολάβηση ως προαιρετικός θεσμός επίλυσης αστικών και εμπορικών διαφορών με την ψήφιση του νόμου 3898/2010 (ΦΕΚ Α’ 211/16-12-2010).

Αξίζει να σημειωθεί ότι:

«Επιπλέον, η διαμεσολάβηση είναι και ένας αποτελεσματικότερος τρόπος επίλυσης των διαφορών, διότι με αυτήν είναι πιο πιθανό να αποφευχθούν μελλοντικές διαφορές ενώπιον της Δικαιοσύνης, οι οποίες επιβαρύνουν περαιτέρω τους φορολογουμένους. Η σωστή λειτουργία του συστήματος διαμεσολάβησης η οποία πραγματοποιείται από διαπιστευμένο διαμεσολαβητη,  μπορεί να μειώσει τον φόρτο εργασίας των δικαστηρίων, επιτρέποντας στους δικαστές να επικεντρωθούν σε πιο πολύπλοκες περιπτώσεις»[1].

Έτσι για μπορέσουμε να μιλήσουμε για ανάπτυξη του Τόπου αναγκαία προϋπόθεση είναι ν ’απαλλαγούμε απ’ αυτό το μαρτύριο του Σίσυφου. Η εισαγωγή του θεσμού της διαμεσολάβησης, στην ελληνική έννομη τάξη είναι κάτι διαφορετικό από αυτό που ο νομικός μας χώρος έχει συνηθίσει. Με παρεμβάσεις η ενθάρρυνση του θεσμού  διαμεσολάβησης  και της δικαστικής μεσολάβησης,  παράλληλα με άλλα γενναία μέτρα θα οδηγήσουν ελπίζω στην αναγκαία βελτίωση της κατάστασης. Ποτέ άλλοτε δεν ήταν πιο αναγκαία και αποδοτική η εκμετάλλευση από  της επιχειρηματική κοινότητα του  θεσμού  της διαμεσολάβησης είναι  MΟΧΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΣΤΗ ΕΛΛΑΔΑ

 Πολλή συζήτηση γίνεται τελευταία στην Ελλάδα για τη διαμεσολάβηση. Μεγάλες προσδοκίες επενδύθηκαν, δυστυχώς χωρίς τα προσδοκώμενα αποτελέσματα ,ελάχιστοι προσφεύγουν στην διαμεσολάβηση ,τα στατιστικά στοιχεία είναι απογοητευτικά  Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, και πολύ δυναμικά από το 2012 οπότε θεσμοθετήθηκε η διαμεσολάβηση αλλά και η σχετική με αυτήν εκπαίδευση, έχει αναπτυχθεί και η εκπαίδευση στη διαμεσολάβηση. Έτσι, σήμερα, οι εκπαιδευμένοι στη διαμεσολάβηση ανέρχονται σε αρκετές εκατοντάδες και διαρκώς αυξάνονται, αλλά δεν υπάρχει αντικείμενο εργασίας.

Ο λόγος,απλούστατα οι ενημερωτικές ημερίδες  για το θεσμό αναλώθηκαν μεταξύ γνωστών «ενημερωτών» και δικηγόρων, η κοινωνία μένει ανημέρωτη και μπορώ να πω και παγερά αδιάφορη. Οι φορείς που τους αφορά δεν ασχολούνται  με το θεσμό και εμμέσως μάχονται  για την αποτυχία του, φοβούμενοι την μείωση της ήδη μειωμένης «πελατείας» τους. Το Υπουργείο της  Δικαιοσύνης δεν αντιλαμβάνεται το συμβαίνει και αντί ενημέρωσης της κοινωνίας και των επιχειρηματιών απευθύνεται με ημερίδες στον κατά βάση αδιάφορο ή και «εχθρικό» δικηγορικό κόσμο. Δυστυχώς και πάλι απέτυχε η Πολιτεία  να πείσει την κοινωνία

Αλλά και ο νέος και πολλά προσδοκώμενος θεσμός της δικαστικής μεσολάβησης  δεν επέτυχε και καρκινοβατεί. Με το άρθρο 7 του Ν. 4055/2012 (ΦΕΚ Α 51  12.3.2012), εισήχθη στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας νέο άρθρο 214Β,που συμπληρωματικά των οριζομένων στο Ν. 3898.2010 για τη Διαμεσολάβηση, προβλέπει μια περαιτέρω περίπτωση την Δικαστική Διαμεσολάβηση. Διαφορές ιδιωτικού δικαίου μπορούν να επιλυθούν και με προσφυγή σε δικαστική μεσολάβηση. Η προσφυγή στη δικαστική μεσολάβηση, η οποία είναι προαιρετική, η οποία πραγματοποιείται από δικαστή , μπορεί να γίνει πριν από την άσκηση της αγωγής ή και κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι : Οι τρόποι αυτοί επίλυσης των διαφορών με διαμεσολάβηση ή δικαστική μεσολάβηση είναι εξαιρετικά ταχείς, είναι εξαιρετικά ανέξοδοι αφού δεν καταβάλλεται δικαστικό ένσημο ,δεν υπάρχουν αναβολές,.

Αν αποτύχουν οι προσπάθειες με την διαμεσολάβηση ή την δικαστική μεσολάβηση τότε κανείς δεν δεσμεύεται να καταφύγει στην Δικαιοσύνη.

Ας ασχοληθεί λίγο σοβαρά η Πολιτεία αν πράγματι ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη και να συμπεριλάβει και τους θεσμούς αυτούς και στις διαφορές δημοσίου δικαίου, μπορεί θέλει άραγε;

---

[1] της Βιβιάν Ρέντινγκ * Αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος αρμόδια για την Δικαιοσύνης